Adjiedj Bakas: De Toekomst van het Platteland

Adjiedj Bakas: De Toekomst van het Platteland

De Toekomst van het Platteland
Het platteland is zichzelf opnieuw aan het uitvinden en heeft uitzicht op een nieuwe toekomst. Nu al is het platteland in trek bij startende internetondernemers en MKB’ers. Ook jongeren trekken in verschillende Europese landen, vaak uit financiële overwegingen, weer naar demografische krimpgebieden, waar de huizenprijzen en de kosten van levensonderhoud nog te behappen zijn. Op naar rurbanisatie en e-towns dus. In deze lezing worden trends en kansen voor het platteland in kaart gebracht.

Regio’s profileren zich steeds vaker vanuit hun eigen specifieke kracht. Regio’s verbinden zich doorgaans graag met andere regio’s, maar naties koesteren juist hun soevereiniteit en afgezonderdheid. Maar ze hebben alleen toekomst als ze goed omgaan met bottom-up dynamiek van de nieuwe wereld. Veel stedelijke regio’s zijn al zwaargewichten binnen nationale economieën – denk bij ons aan brainport Eindhoven, havenstad Rotterdam of creatieve hoofdstad Amsterdam. Steden zijn knooppunten van economische activiteit en omdat economie leidend is in deze wereld, bepalen stadsregio’s steeds vaker onze koers, ook in nationaal opzicht. In steden vindt de nodige innovatie plaats en wordt de vooruitgang geboekt, ook al zijn plattelandsregio’s aan een inhaalslag bezig nu de burgers daar via breedbandverbinding steeds intensiever verbonden raken met de rest van de wereld. Je kunt nu als beginnend ondernemer bij wijze van spreken vanuit een boerenschuur met een breedbandverbinding net zo veel computergeheugen en rekencapaciteit in de cloud inhuren als je wilt en zo doen wat een paar jaar geleden alleen grootbedrijven konden doen. Denk aan big data analyse. Om aan de weg te timmeren hoef je dus niet meer in een grote stad te wonen of bij een groot bedrijf te werken. Bovendien kent het platteland behoorlijk wat economische activiteit. Denk aan land- en tuinbouw, een sector die garant staat voor zo’n 10 procent van de Nederlandse economie, of aan energieopwekking of toerisme. Lokale overheden krijgen steeds meer macht ten koste van nationale overheden.

Sinds 2015 zijn er al een belangrijke rijksoverheidstaken binnen het sociale domein overgeheveld naar de gemeenten. Deze decentralisatie heeft plaatsgevonden omdat gemeenten dichter bij de burger staan en de taken effectiever, met minder bureaucratie en dus goedkoper, kunnen uitvoeren. De gemeente als eerste overheid dus. In de toekomst worden meer taken van de rijksoverheid gedecentraliseerd. Zeker als de overheidsinkomsten de komende tien jaar met 30 tot 50 procent afnemen, zoals verwacht wordt. Ideaal is eigenlijk het Zwitsers democratisch bestel, met veel meer directe invloed van burgers en lokale gemeenschappen die zich min of meer zelf besturen, natuurlijk binnen de kaders van de nationale wetgeving. Dit ideaal past bij het bottom-up karakter van deze tijd, waarin burgers steeds meer zelf beslissen en ondernemen. Maar liefst 86 procent van ons land niet is bebouwd en hoort tot het platteland.

De kosten van levensonderhoud liggen een stuk lager dan in de grote stad, wat in deze tijd van besparen een belangrijk gegeven is. Ook de kosten van bedrijfsruimtes zijn een stuk lager op het platteland. Die zijn in de grote stad vaak nauwelijks nog op te brengen voor startende ondernemers, terwijl er op het platteland juist veel ruimte vrijkomt – denk aan boerenschuren die leeg komen te staan. Veel plattelandsregio’s zijn zichzelf opnieuw aan het uitvinden. Met food&agro als motor, want: arm in de stal, arm overal. In een land als Spanje, met zijn hoge jeugdwerkloosheid, is de trek naar het platteland al een echte trend, die rurbanisatie wordt genoemd. Dit soort van rurbanisatie zie je nu in ons land ook ontstaan, bijvoorbeeld in de provincie Zeeland. Klein is het nieuwe groot. En demografie is cruciaal: rust en ruimte worden meer waard in een overbevolkte wereld. Plattelandsstadjes worden qua online kracht kennelijk heel aantrekkelijke vestigingsplaatsen voor ondernemers: E-towns. Ook het platteland zal via bestemmingsplannen steeds meer opgedeeld worden in economische specialismen. Sommige gebieden blijven landbouw georiënteerd, maar andere zullen een toeristische bestemming krijgen of een energiebestemming. Gemeenten moeten wel heldere keuzes gaan maken. De bestuurskracht moet vergroot worden. We hebben dus niet per se grotere gemeenten nodig, maar krachtiger regio’s. Met juiste investeringen en bestuurders met lef komt het platteland er wel.

Lezing Adjiedj Bakas over De Toekomst van het Platteland boeken?
Lezing Adjiedj Bakas over De Toekomst van het Platteland boeken? Neem vrijblijvend contact op via het contactformulier.